[Mới] Thương vụ TikTok phơi bày lỗ hổng an ninh Mỹ

Sau nhiều tuần đàm phán, viễn cảnh về một thương vụ TikTok một lần nữa trở nên xa vời và không thể loại trừ khả năng đi vào ngõ cụt, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 21/9 tuyên bố sẽ không thông qua bất kỳ thương vụ nào. bất kỳ thỏa thuận nào nếu hai tập đoàn Mỹ Oracle và Walmart không nắm toàn quyền kiểm soát và sở hữu một phần hoạt động của TikTok.

Tuyên bố được Trump đưa ra sau khi ByteDance, chủ sở hữu của TikTok, yêu cầu 80% cổ phần của TikTok Global, công ty mới được thành lập để vận hành TikTok ở Mỹ. Tập đoàn có trụ sở tại Bắc Kinh cũng xác nhận rằng thỏa thuận “sẽ không bao gồm chuyển giao thuật toán và công nghệ”.

Hu Xijin, tổng biên tập của Global Times, cũng nói rằng Bắc Kinh sẽ không đồng ý với thỏa thuận của ByteDance với Oracle và Walmart “vì nó đe dọa đến an ninh, lợi ích và danh dự của Trung Quốc”.

Trump hai ngày trước lên tiếng ủng hộ thương vụ Oracle và Walmart, đồng thời coi đây là chiến thắng mới nhất của ông trong cuộc đối đầu với Bắc Kinh, khi đối phó với mối đe dọa an ninh quốc gia bằng cách buộc Trung Quốc phải bán TikTok cho một tập đoàn Mỹ.

Tuy nhiên, David E. Sanger, nhà phân tích tại Thời báo New Yorknói rằng mặc dù thành công, thỏa thuận này có thể không phải là một chiến thắng cho Trump bởi vì nó chắc chắn không giải quyết được những vấn đề lớn hơn trong cuộc chiến công nghệ đang leo thang giữa Washington và Bắc Kinh.

Sanger đặt câu hỏi: “Chính phủ Mỹ xử lý thế nào với các ứng dụng nước ngoài đang ngày càng phổ biến và trở thành một phần không thể thiếu trong điện thoại thông minh của người Mỹ.

TikTok là một ví dụ. Washington muốn tất cả: vừa muốn hưởng lợi từ Internet toàn cầu, nhưng lại vừa muốn công dân của mình chỉ sử dụng sản phẩm của Mỹ, nhằm đảm bảo dữ liệu trong hệ thống mạng của Mỹ “luôn sạch”. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã bắt đầu cái gọi là “sáng kiến ​​mạng lưới sạch” để đảm bảo loại bỏ các rủi ro tiềm tàng từ các đối thủ, bắt đầu từ Trung Quốc.

“Đây là một vấn đề khó khăn và đánh bại TikTok không phải là một chiến lược để đối phó với Trung Quốc”, Amy Zegart, thành viên cấp cao tại Viện Hoover và Viện Freeman-Spogli tại Đại học Stanford, cho biết. Họ đã đầu tư vào các công ty công nghệ Mỹ, đánh cắp tài sản trí tuệ và giờ đang phát triển công nghệ của riêng mình để mang vào Mỹ, giống như cách TikTok đã tạo nên thành công. nổi bật chỉ trong hai năm”.

Bà Zegart cho biết mục tiêu của Bắc Kinh được thể hiện rõ ràng trong “Made in China 2025”, chiến lược biến Trung Quốc thành “đối trọng” với Mỹ trong mọi lĩnh vực công nghệ lớn trong 5 năm tới. “Nhưng chúng tôi không nghĩ rằng Hoa Kỳ có thể chống lại điều này bằng cách cấm một ứng dụng duy nhất. Cả khu rừng đang bốc cháy, nhưng chúng tôi chỉ dùng vòi xịt vào một bụi cây”, Zegart nói thêm.

Nếu các chính trị gia Mỹ tụt lại phía sau trong cuộc đua này, thì đó có thể là do tiến bộ công nghệ một lần nữa vượt xa các cuộc tranh luận chính trị. Các chính trị gia ở Đồi Capitol vẫn đang tranh luận về vấn đề hàng hóa Trung Quốc giá rẻ, hay kêu gọi hành động mạnh mẽ chống hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ. Nhưng TikTok đã đặt ra một vấn đề hoàn toàn mới mà hầu hết các nhà hoạch định chính sách Mỹ trước đây chưa từng nghĩ tới.

TikTok là ứng dụng Trung Quốc “chính chủ” đầu tiên chiếm được cảm tình của giới trẻ Mỹ. Ở một mức độ nào đó, nó hoàn toàn vô hại với tư cách là một nền tảng với các video dài khoảng một phút và rõ ràng không nằm trong “tầm ngắm” của Washington trong cuộc tranh luận về Trung Quốc.

Tuy nhiên, Brad Smith, chủ tịch của Microsoft, công ty đang cạnh tranh với Oracle để mua các hoạt động của TikTok tại Hoa Kỳ, lưu ý rằng ứng dụng này “là một mối đe dọa tiềm ẩn”. Để làm rõ cảnh báo của mình, công ty đã thu thập một lượng lớn dữ liệu về thói quen xem TikTok của người dùng Hoa Kỳ và phát hiện ra một thuật toán đề xuất video tiếp theo hiển thị là về nội dung chính trị.

Giống như Oracle, Microsoft muốn tiếp quản toàn bộ dữ liệu người dùng của TikTok tại Mỹ và lưu trữ trên các máy chủ ở Mỹ. Nhưng công ty thậm chí còn tham vọng hơn, muốn sở hữu mã nguồn và thuật toán ngay từ ngày đầu tiên, đồng thời chuyển tất cả dữ liệu phát triển liên quan đến Mỹ trong vòng một năm, với các kỹ sư được kiểm tra nghiêm ngặt. để loại bỏ rủi ro nội bộ.

Không rõ nếu thương vụ TikTok thành công, Oracle sẽ xử lý vấn đề này như thế nào. Cho đến lúc đó, thật khó để biết liệu Trump có đạt được mục tiêu ngăn chặn các kỹ sư Trung Quốc thao túng mã nguồn hoặc xem nội dung của người dùng Mỹ hay không.

Alex Stamos, người điều hành Đài quan sát Internet Stanford cho biết: “Nếu Oracle tiếp quản dịch vụ với hầu hết các kỹ thuật và hoạt động của ByteDance, thì tác động duy nhất của thỏa thuận này sẽ là hàng tỷ đô la doanh thu”.

Sanger, nhà phân tích của NYTimes, thắc mắc nếu vấn đề này không được giải quyết thì làm sao Tổng thống Trump có thể tuyên bố giải quyết vấn đề an ninh và khó đến mức nào để ông tuyên bố TikTok Global “hoàn toàn không liên quan đến Trung Quốc”.

Sanger nói thêm rằng vấn đề dài hạn là cCác ứng dụng kiểu TikTok đang xuất hiện ngày càng nhiều ở Mỹ, khi các công ty công nghệ trên thế giới đua nhau phát triển các ứng dụng được người Mỹ yêu thích.. Hiện tại, nhiều người Mỹ đang sử dụng một ứng dụng mã hóa như Telegram, có trụ sở bên ngoài Hoa Kỳ, khiến Washington khó kiểm soát nội dung hơn.

Tổng chưởng lý Mỹ William Barr kêu gọi giám sát chặt chẽ hơn, thậm chí gỡ bỏ, bất kỳ ứng dụng nào không cho phép Mỹ có “cửa sau” hợp pháp. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng không chính phủ Mỹ nào, dù là Cộng hòa hay Dân chủ, có thể cấm các ứng dụng mã hóa nước ngoài mà họ thấy đáng ngờ hoặc khó truy cập.

Nhà phân tích Sanger cho biết, điều quan trọng không kém là làn sóng cấm ứng dụng Trung Quốc của chính quyền Trump, với WeChat là mục tiêu tiếp theo, phá hoại mục tiêu cốt lõi của Internet, đó là tạo ra một mạng lưới. Truyền thông toàn cầu không bị giới hạn bởi biên giới quốc gia.

Jason Healey, chuyên gia về xung đột mạng và nhà nghiên cứu cấp cao tại Đại học Columbia, cho biết: “Tầm nhìn về một mạng duy nhất, được kết nối toàn cầu đã biến mất từ ​​lâu.

Thanh Tâm (Dựa theo NYTimes, WSJ)