TikTok mất thị trường Ấn Độ, sắp tới Mỹ, kẻ hưởng lợi – không ai khác – chính là Facebook.
Đầu tháng 7, TikTok chính thức lọt vào danh sách ứng dụng bị cấm tại Ấn Độ. Tiếp đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố có thể cấm TikTok. Một ngày sau, Tổng thống Trump một lần nữa xác nhận khả năng này. Nếu phải rời Ấn Độ, sau đó là Mỹ, TikTok đang đánh mất hai thị trường quan trọng nhất của mình. Một bên là thị trường đông dân nhất thế giới, bên kia là thị trường có nền kinh tế phát triển nhất.
Lúc này, người vui mừng nhất có lẽ là Mark Zuckerberg, CEO của Facebook. Trong hành trình vươn ra ngoài Đại lục, TikTok đang cho thấy mình là đối thủ đáng gờm nhất của Instagram. Các cáo buộc bảo mật trong nhiều tháng qua không đủ để ngăn TikTok trở thành ứng dụng phổ biến nhất thế giới. Nhưng lệnh cấm của Ấn Độ và có thể là cả Mỹ sẽ sớm chặn đứng tham vọng của mạng xã hội này.
TikTok là mạng xã hội được người dùng Mỹ đặc biệt yêu thích, nhưng đang đứng trước nguy cơ bị Nhà Trắng “cấm cửa”. Hình ảnh: SCMP.
ByteDance, công ty mẹ của TikTok, có hai lựa chọn để IPO: ở Mỹ hoặc ở Hồng Kông. Trước đó, Zhang Yiming, người đứng đầu nhóm cho biết họ sẽ chọn Phố Wall nếu chính phủ Mỹ không chặn TikTok. Giờ đây, điều Zhang lo lắng đã thành hiện thực. TikTok hiện có gần 200 triệu lượt tải xuống ở Mỹ, điều đó có nghĩa là một khi ByteDance lên sàn ở đây, Zhang Yiming có thể khiến “túi tiền” của Mark Zuckerberg bị đe dọa đáng kể. Mark đã thất bại trong việc thâm nhập thị trường Trung Quốc, nhưng Zhang đã có thể chiếm được thị trường Mỹ.
Từ những năm 2010, Facebook nổi lên như một hiện tượng và có khả năng lật đổ sự thống trị của những gã khổng lồ như Google và Amazon. Tuy nhiên, sự phát triển của mạng xã hội này trong những năm sau đó không được như kỳ vọng. Trong những năm gần đây, Facebook cũng phải đối mặt với nhiều bê bối liên quan đến an ninh và chính trị.
Năm ngoái, khi cánh cổng vào Trung Quốc gần như đã đóng lại đối với Facebook, Mark đã chúi mũi vào đội kiểm duyệt. Ông cho rằng việc kiểm duyệt nội dung quá khắt khe mới là mấu chốt chính của vấn đề. Thái độ này khác với phản ứng của Google về việc rời khỏi Trung Quốc. Dù cũng bị cáo buộc “làm gián điệp” nhưng người đứng đầu Google chỉ tuyên bố ngắn gọn “chúng tôi không làm gì cả”. Còn Facebook thì ngược lại, sau khi tìm nhiều cách đổ lỗi cho các bộ phận liên quan. Vào mùa xuân năm 2016, Mark một lần nữa cố gắng quay lại Trung Quốc. Khi đó, CEO Facebook đã cố gắng xuất hiện với hình ảnh thân thiện nhất. Anh đi giày thể thao, chạy bộ trước quảng trường Thiên An Môn và không đeo khẩu trang. “Tôi trở lại Bắc Kinh một lần nữa, giống như trở lại khu phố quen thuộc”, Mark nói với giới truyền thông, đồng thời bày tỏ mong muốn thâm nhập thị trường hơn tỷ dân.
Zuckerberg cho biết việc chinh phục thị trường Trung Quốc giống như lập trình: “Tôi viết đúng câu lệnh và nhận được kết quả đúng”. Nhưng Mark quên rằng thuật toán của Thung lũng Silicon khác với thuật toán của Bắc Kinh. Cho đến thời điểm hiện tại, Facebook vẫn rất khó tiếp cận người dùng tại Trung Quốc.
Zhang Yiming hơn Mark Zuckerberg một tuổi và nổi tiếng sau Mark hàng chục năm. Khi Facebook được thành lập vào năm 2004, Zhang Yiming vẫn đang học năm thứ hai đại học. Bây giờ ở Đại lục, nhiều người thích gọi Zhang là “Mark Zuckerberg phiên bản Trung Quốc”.
Cả hai có nhiều điểm tương đồng thú vị. Họ cùng nhau kiếm tiền bằng thuật toán và trở nên nổi tiếng với những thứ gây nghiện. Dù còn trẻ nhưng cả hai đều thể hiện sự nhạy bén về chính trị.
Cách đây không lâu, khi Trump chỉ trích CEO Twitter về vấn đề kiểm duyệt, Mark đã kịp thời xuất hiện và bày tỏ sẵn sàng để Facebook là nơi để Tổng thống tự do nói lên quan điểm của mình. Bất chấp phản ứng dữ dội từ cả người dùng và đội ngũ lãnh đạo, Mark vẫn muốn giữ vững lập trường của mình. Tham vọng của CEO 8x thể hiện rõ ngay từ đầu chiến dịch tranh cử tổng thống của Trump. Khi cuộc đua cách đây 4 năm đang ở giai đoạn nước rút, cùng lúc các quảng cáo chính trị của Trump liên tục xuất hiện trên Facebook, những thông tin bất lợi về đối thủ Hillary Clinton cũng đến được với đông đảo cử tri. nhiều người Mỹ hơn thông qua mạng xã hội này. Sau đó, nhiều người cho biết mối quan hệ của Mark và Trump ngày càng thân thiết.
Zhang Yiming cũng không vừa. Khi TikTok đang len lỏi vào đời sống công nghệ toàn cầu, anh ấy cũng lặng lẽ chuyển trụ sở chính của ByteDance ra khỏi Đại lục. Để tỏ ra không liên quan gì đến chính quyền Bắc Kinh, công ty này còn sẵn sàng “biến mất” khỏi Hong Kong sau các vấn đề chính trị nhạy cảm. Tuy nhiên, ở Thung lũng Silicon, Zhang không ở gần Nhà Trắng như Mark. TikTok đang đứng trước nhiều vấn đề phức tạp và phải tự mình giải quyết, không thể trông chờ vào chính quyền hay bất kỳ mối quan hệ nào.
Gió đông thổi về tây và gió tây cũng thổi về đông. Hiện tại, TikTok có vẻ khó khăn hơn và Facebook sẽ nhanh chóng tận dụng cơ hội. Tuy nhiên, thật khó để nói ai sẽ thắng cuối cùng, vì đó sẽ là một câu chuyện rất dài. Nhưng cả Mark và Zhang đều hiểu rằng chỉ cần cử động một chút, đối thủ có thể vùng lên và dìm chết họ.
khương nha