Cách đây một năm, CEO Shou Zi Chew phải điều trần trước Quốc hội Mỹ về tác hại của TikTok, còn hiện tại nền tảng đối mặt với lệnh cấm.
Ngày 23/3/2023, CEO TikTok Shou Zi Chew xuất hiện trước lưỡng đảng Mỹ để trả lời hàng loạt câu hỏi liên quan đến tác hại của nền tảng với 150 triệu người dùng Mỹ, mối nghi ngờ liên quan đến việc gửi dữ liệu của người dùng về Trung Quốc, đồng thời yêu cầu ByteDance thoái vốn khỏi TikTok.
Tròn một năm sau, nguy cơ bán mình hoặc ngừng hoạt động tại Mỹ của TikTok đang dần trở thành hiện thực. Ngày 13/3, Hạ viện Mỹ thông qua dự luật buộc ByteDance thoái vốn khỏi TikTok trong vòng sáu tháng hoặc đối mặt với nguy cơ bị cấm tại. Dự luật hiện cần thêm sự chấp thuận của Thượng viện và chữ ký của Tổng thống Joe Biden.
Shou Zi Chew trong phiên điều trần của Hạ viện Mỹ ở Washington DC tháng 3/2023. Ảnh: Reuters
Theo Business Insider, hai sự kiện khiến nhiều người tập trung sự chú ý hơn đến Chew, đặc biệt là cách ông lãnh đạo TikTok trước biến cố lớn. Trong phiên điều trần năm ngoái, những gì Chew trả lời được cho là chưa thuyết phục, nhưng nền tảng vẫn có thêm hàng chục triệu người dùng từ đó đến nay.
Chew từng làm việc cho Meta, Xiaomi và công ty mẹ ByteDance. Việc ông đảm nhận vị trí CEO giữa năm 2021 diễn ra thầm lặng, tài khoản TikTok chính thức của công ty thậm chí không có lời chào mừng.
Chew sinh ngày 1/1/1983 tại Singapore, có mẹ làm trong ngành kế toán, còn cha ở lĩnh vực xây dựng. Sau khi tốt nghiệp cấp ba, ông đi nghĩa vụ quân sự và trở thành một hạ sĩ trong quân đội Singapore.
Sau đó, Chew tiếp tục học Đại học College London ngành kinh tế và lấy bằng cử nhân năm 2006. Đến 2010, ông hoàn thành chương trình thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Trường Kinh doanh Harvard và làm thực tập sinh ở Facebook. Giai đoạn đó, Chew gặp Vivian Kao, người Đài Loan. Cả hai kết hôn, có hai con 8 và 6 tuổi. Trong phiên điều trần năm ngoái, ông thừa nhận hai con mình không dùng TikTok.
Chew sau đó đầu quân cho công ty đầu tư mạo hiểm DST Global, nơi ông dẫn dắt một nhóm nhà đầu tư đổ tiền vào ByteDance năm 2013. Hai năm sau, ông làm giám đốc tài chính cho Xiaomi, trước khi trở thành chủ tịch phụ trách kinh doanh quốc tế của hãng điện thoại Trung Quốc từ 2019.
Tháng 3/2021, Chew đảm nhiệm vai trò giám đốc tài chính của ByteDance. Khi Kevin Mayer từ chức CEO TikTok vào tháng 6 cùng năm, ông trở thành lãnh đạo mới của nền tảng video ngắn.
“Chew mang kiến thức sâu sắc về công ty và lĩnh vực, từng nằm trong số những nhà đầu tư sớm nhất của chúng tôi và đã tham gia ngành công nghệ một thập kỷ”, nhà đồng sáng lập ByteDance Zhang Yiming nói khi đó.
Theo Wired, kể từ khi lên làm CEO TikTok, Chew thể hiện có đủ tố chất để giữ nền tảng phát triển mạnh về người dùng, trong khi vẫn giữ thái độ ôn hòa với các quốc gia. “Ông ấy không bộc lộ nguồn ‘năng lượng công nghệ’ đặc trưng như các đồng nghiệp của mình. Thay vào đó, ông như một người thường xuyên tranh cử chức thị trưởng thị trấn: đẹp trai, quyến rũ và có vẻ ngoài gây tò mò”, trang này bình luận trong cuộc phỏng vấn với Chew đầu năm.
Thực tế, tại buổi điều trần năm ngoái, Chew thể hiện là người ôn hòa. Ông lần lượt trả lời câu hỏi từ lưỡng đảng một cách từ tốn, dù chúng không làm hài lòng hầu hết nghị sĩ ở khán phòng. Nhưng ông cũng sẵn sàng thừa nhận những vấn đề có thể gây hại cho chính TikTok, như việc nền tảng chuyển dữ liệu người dùng Mỹ về Trung Quốc; hoặc đáp ứng nhu cầu từ Mỹ về việc TikTok cần lưu dữ liệu người Mỹ tại máy chủ ở Mỹ.
Tuy nhiên, với yêu cầu TikTok thoái vốn hoặc bị cấm, Chew lập tức phản đối. Ông nhấn mạnh nền tảng hoạt động độc lập với công ty mẹ tại Bắc Kinh, đồng thời trụ sở chính của TikTok nằm ở Singapore và Los Angeles.
Tuy nhiên, đỉnh điểm về phản ứng của Chew được cho là diễn ra tuần trước. Ngày 13/3, khi Hạ viện Mỹ thông qua dự luật, ông lập tức lên trang TikTok của công ty, kêu gọi người dùng phản đối. “Tôi khuyến khích bạn tiếp tục chia sẻ câu chuyện của chúng ta với bạn bè, gia đình, với các thượng nghị sĩ của bạn. Hãy bảo vệ các quyền hiến định của bạn”, Chew nói trong video.
Ông cũng lập luận rằng dự luật chỉ để bảo vệ các đối thủ cạnh tranh của TikTok, hơn là người dùng Mỹ. “Dự luật trao thêm quyền lực cho một số công ty truyền thông xã hội khác, đồng thời sẽ lấy đi hàng tỷ USD từ túi của những người sáng tạo và doanh nghiệp nhỏ. Nó cũng sẽ khiến hơn 300.000 người Mỹ gặp rủi ro về việc làm”, ông cho biết.
Theo OBServer, thông điệp hiếm hoi của Chew gửi tới người dùng cho thấy mức độ nghiêm trọng của viễn cảnh TikTok bị cấm. Trước đó, ông hiếm khi xuất hiện trước truyền thông hay trả lời phỏng vấn độc quyền.
Trong đời thường, Chew thích chơi game Clash of Clans và Diablo IV, chơi golf và đọc về vật lý lý thuyết. Ông cũng dự một số sự kiện lớn như Super Bowl 2023 và Eras Tour của Taylor Swift. Tuy nhiên, khi được Wired hỏi về thần tượng, ông không kể tên ngôi sao âm nhạc hay thể thao nào, mà là Lý Quang Diệu – người khai sinh và giúp Singapore thịnh vượng như ngày nay.
Bảo Lâm