Chỉ trong vòng 5 năm, TikTok trở thành “cơn nghiện” trên toàn thế giới, khiến Thung lũng Silicon phải chạy theo và làm đau đầu các nhà làm luật.
Tháng 11/2017, ByteDance, công ty mẹ của TikTok có trụ sở tại Bắc Kinh, chi gần một tỷ USD để mua lại Musical.ly, ứng dụng hát nhép được giới trẻ yêu thích. Năm 2018, ByteDance đã hợp nhất các tính năng của Douyin – ứng dụng phổ biến ở Trung Quốc – với Musical.ly để tạo thành TikTok và giới thiệu ứng dụng này trên toàn cầu.
Ngay từ đầu, TikTok hoạt động khác với các mạng xã hội chính thống. Thay vì hiển thị cho người dùng các bài đăng từ bạn bè và người theo dõi, TikTok gợi ý cho người dùng các video “có thể họ sẽ thích” từ những người sáng tạo vô danh trên khắp thế giới. Thuật toán bí mật của TikTok tìm cách “đọc suy nghĩ” người dùng, phân tích xem họ muốn gì để video hiển thị liên tục. Người dùng ở lại ứng dụng càng lâu thì Bytedance càng kiếm được nhiều tiền.
Vào tháng 9 năm 2021, TikTok thông báo rằng nền tảng video ngắn của họ đã đạt một tỷ người dùng hàng tháng chỉ ba năm sau khi ra mắt. Tuy nhiên, các chuyên gia đang bắt đầu đặt câu hỏi về mặt tối của thuật toán. AI giữ chân người dùng trên ứng dụng hàng giờ như một cơn nghiện. Trong số hàng triệu nội dung được tiêu thụ, có rất nhiều video có hại, đặc biệt là đối với trẻ vị thành niên.
TikTok nổi tiếng với phong trào hát nhép nhưng nó thực sự bùng nổ khi Covid-19 bắt đầu. Theo Sensor Tower, tính đến giữa đại dịch, TikTok đã thu hút hơn 200 triệu lượt tải xuống tại Mỹ. Khi nền tảng này trở nên phổ biến hơn, nhiều chuyên gia bảo mật lo ngại đây có thể là một ứng dụng gián điệp của Trung Quốc. Quân đội Hoa Kỳ đã cấm nhân viên tải xuống ứng dụng. Dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, TikTok gần như bị cấm hoàn toàn.
Giờ đây, trước thềm cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Mỹ, những nỗ lực hạn chế mạng xã hội này đã quay trở lại. Một số nhà lập pháp và cơ quan quản lý truyền thông đang tìm cách phát động phong trào cấm TikTok. Từ một ứng dụng hát nhép vui nhộn, ngày nay ý tưởng TikTok biến mất khỏi các kho ứng dụng hay đóng cửa ở Mỹ nghe có vẻ nực cười với hàng triệu người. Nhưng nhiều nhà lập pháp xem đây là nhiệm vụ còn dang dở từ thời cựu Tổng thống Donald Trump.
Đáp lại các cáo buộc, TikTok khẳng định họ chưa bao giờ chia sẻ dữ liệu người dùng Hoa Kỳ với chính phủ Trung Quốc. Tuy nhiên, trong một cập nhật mới, TikTok cho biết nhân viên Trung Quốc có quyền truy cập vào dữ liệu người dùng tại Mỹ. Điều này đã gây lo ngại trong giới an ninh và lập pháp. Về phần người dùng, đây không còn là vấn đề lớn, khi không có làn sóng tẩy chay hay phản đối nào diễn ra. Điều này cho thấy TikTok đã ăn sâu vào cuộc sống của người dùng như thế nào chỉ sau 5 năm ra mắt.
Ngày nay, TikTok vẫn thống trị danh sách các nền tảng mạng xã hội được sử dụng nhiều nhất. Người Mỹ trưởng thành dành trung bình 49 phút mỗi ngày cho TikTok, trong khi Instagram là 30 phút. Từ một tân binh lạ lẫm, TikTok đã càn quét Thung lũng Silicon và buộc những gã khổng lồ như Facebook, YouTube phải “chạy theo”. Tuy nhiên, các thuật toán của hãng công nghệ Mỹ vẫn chưa đủ hấp dẫn người dùng bằng AI của TikTok.
An Thư (dựa theo WSJ)