Tôi 33 tuổi, thường xuyên bị mụn trứng cá gây đau nhức, để lại sẹo thâm; Tôi đã thử nhiều cách chăm sóc da theo hướng dẫn trên TikTok nhưng không đỡ, tôi phải làm sao? (Thu Thảo, Nghệ An).
Hồi đáp
Mụn trứng cá ở phụ nữ trưởng thành phần lớn là do nội tiết tố. Một nghiên cứu năm 2008 cho thấy khoảng 50% phụ nữ trong độ tuổi 20-29 và 25% phụ nữ trong độ tuổi 40-49 bị mụn trứng cá. Phụ nữ dễ bị nổi mụn trước và sau khi sinh, tiền mãn kinh, mãn kinh hoặc trong chu kỳ kinh nguyệt. Đây là những giai đoạn cơ thể có những thay đổi nhất định làm rối loạn nội tiết tố, hình thành mụn do nội tiết tố.
Thông thường, mụn do nội tiết tố thường mọc quanh hàm dưới, cằm, cổ, tổn thương chủ yếu là mụn mủ, mụn nang và mụn trứng cá nhưng ít phổ biến hơn. Một số dấu hiệu khác có thể đi kèm với mụn do nội tiết tố như rậm lông, tăng tiết bã nhờn, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, dậy thì sớm.
Mụn nội tiết là do các tuyến dầu trên da nhạy cảm với nội tiết tố androgen. Androgen thúc đẩy sản xuất bã nhờn trên da và gây ra mụn trứng cá. Cả bé trai và bé gái đều tăng nồng độ androgen trong tuổi dậy thì. Một số phụ nữ nhạy cảm với nội tiết tố androgen hơn những người khác và độ nhạy cảm với nội tiết tố cũng thay đổi khi chúng ta già đi.
Phụ nữ có làn da nhờn, dễ nổi mụn ở độ tuổi 20 và 30 vẫn tiếp tục nổi mụn ngay cả khi đã mãn kinh. Đôi khi, thói quen sinh hoạt có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn do nội tiết tố. Sử dụng nhiều sản phẩm chăm sóc da có thể gây kích ứng, mẩn đỏ và thường “châm ngòi” cho nguy cơ nổi mụn.
Có nhiều cách giúp điều trị và ngăn ngừa mụn nội tiết tố.
Trước hết, nên đơn giản hóa thói quen chăm sóc da. Trên các mạng xã hội như Tiktok, nhiều người chia sẻ thói quen chăm sóc da phức tạp, với một danh sách dài các sản phẩm. Tuy nhiên, việc chăm sóc da không đúng cách, lạm dụng sản phẩm quá nhiều có thể gây kích ứng và khiến tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, mọi người chỉ nên chăm sóc da bằng các sản phẩm cơ bản như sữa rửa mặt, kem dưỡng ẩm và kem chống nắng.
Có rất nhiều sản phẩm không kê đơn để điều trị mụn trứng cá, nhưng không nên sử dụng nhiều hơn một phương pháp điều trị cùng một lúc. Bạn có thể bắt đầu bằng cách sử dụng kem dưỡng da có chứa 2% axit salicylic trong vài tuần và xem làn da của bạn có cải thiện không. Các hoạt chất trị mụn thường được sử dụng bao gồm: benzoyl peroxide; adapalene, hay gel Differin, azelaic acid, beta hydroxy acid…
Nếu tình trạng da mụn ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống, làm giảm sự tự tin, bệnh nhân nên đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu và có kế hoạch điều trị dứt điểm.
ThS. Vũ Thị Thùy Trang
Khoa Da liễu – Da thẩm mỹ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, TP.HCM