CEO Facebook Mark Zuckerberg từng nhiều lần nhắc đến TikTok mỗi khi gặp gỡ Tổng thống Trump và các quan chức Mỹ.
Mùa thu năm ngoái, Zuckerberg đã có một cuộc trò chuyện về tự do ngôn luận với các sinh viên Đại học Georgetown. CEO Facebook khi đó đã cảnh báo về hiểm họa từ mạng xã hội Trung Quốc và gọi tên TikTok – ứng dụng đang lên.
Anh ấy nói rằng TikTok không chia sẻ cam kết giống như Facebook về quyền tự do ngôn luận. Ông bày tỏ lo ngại rằng TikTok là mối đe dọa đối với các giá trị và chỗ đứng của công nghệ Mỹ. Đó cũng chính là thông điệp mà Zuckerberg đã đưa ra trong các cuộc gặp với các quan chức và nhà lập pháp Hoa Kỳ trong chuyến công du vào tháng 10 năm 2019 và chuyến thăm riêng tới Washington vài tuần trước đó.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) gặp Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg (phải) tại Nhà Trắng. Hình ảnh: Donald J. Trump/Twitter.
Trong bữa tối riêng tại Nhà Trắng với Tổng thống Trump vào cuối tháng 10, Zuckerberg cũng trình bày rằng sự trỗi dậy của các công ty Internet Trung Quốc đang đe dọa hoạt động kinh doanh của nhiều doanh nghiệp Mỹ. Theo nguồn tin của WSJ, ông gợi ý người đứng đầu nước Mỹ nên “quan tâm” đến các công ty này hơn là kiềm chế Facebook.
Mark Zuckerberg cũng đã thảo luận về vấn đề TikTok trong một số cuộc họp với các thượng nghị sĩ. Sau đó, Thượng nghị sĩ Tom Cotton – người đã gặp Zuckerberg vào tháng 9/2019 – và Thượng nghị sĩ Chuck Schumer đã viết thư cho các quan chức tình báo yêu cầu điều tra TikTok.
Ông chủ Facebook cũng được cho là đã tiếp xúc với các thành viên Quốc hội Mỹ, những người có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc. Trong các cuộc họp, Zuckerberg thường đặt câu hỏi tại sao TikTok được phép hoạt động ở Mỹ, trong khi nhiều công ty Mỹ, như Facebook, không được hoạt động ở Trung Quốc.
Không lâu sau, chính phủ Hoa Kỳ bắt đầu xem xét các rủi ro an ninh quốc gia đối với TikTok. Đầu năm nay, Trump đã bóng gió về khả năng cấm hoàn toàn ứng dụng do ByteDance sở hữu. Vào ngày 31 tháng 7, anh ấy tuyên bố rằng anh ấy sẽ cấm TikTok hoạt động ở Hoa Kỳ theo các quyền kinh tế khẩn cấp hoặc lệnh hành pháp. Trong tháng này, ông tiếp tục ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu ByteDance thoái vốn khỏi hoạt động của TikTok tại Mỹ.
Rất ít công ty được hưởng lợi từ lệnh cấm TikTok, Facebook là ngoại lệ. Mạng xã hội này được cho là luôn tích cực tạo “ác cảm”, thổi bùng nỗi lo sợ về các ứng dụng phổ biến của Trung Quốc như TikTok và ByteDance.
Ngoài cách tiếp cận cá nhân, Zuckerberg cũng đã công khai tuyên bố về sự nguy hiểm của các công ty đến từ Trung Quốc. Facebook đã tạo một nhóm vận động có tên American Edge, bắt đầu chạy quảng cáo ca ngợi các công ty công nghệ Mỹ vì những đóng góp của họ cho sức mạnh kinh tế, an ninh quốc gia và ảnh hưởng văn hóa của Mỹ.
“Lập trường của chúng tôi đối với các ứng dụng từ Trung Quốc rất rõ ràng: Chúng tôi phải cạnh tranh”, phát ngôn viên Andy Stone của Facebook cho biết. “Khi các công ty Trung Quốc gia tăng tầm ảnh hưởng, rủi ro đối với chúng tôi cũng tăng lên.”
TikTok hiện thu hút hơn 100 triệu người dùng tại Mỹ, trở thành mối đe dọa lớn nhất đối với Facebook với 256 triệu người dùng. Trong quý đầu tiên của năm 2020, các ứng dụng của ByteDance được tải xuống nhiều nhất, theo dữ liệu từ Sensor Tower.
Nhà phân tích Brian Wieser của GroupM nhận xét chỉ trong vòng 2 năm, TikTok từ “không có gì” đã trở thành một thế lực ở phương Tây, “hít thở” trên Facebook. Wieser cho biết: “Mặc dù Facebook đã mua nhiều công ty khởi nghiệp tương tự như TikTok để ngăn chặn các mối đe dọa tiềm ẩn, nhưng sự giám sát chặt chẽ của các cơ quan chống độc quyền khiến những thương vụ như vậy khó thực hiện”. “Họ buộc phải tìm đến các biện pháp phòng thủ khác.”
Một trong những biện pháp gần đây của Facebook là giới thiệu tính năng chia sẻ video ngắn tương tự TikTok, có tên là Reels, trên Instagram. Ngoài ra, mạng xã hội của Zuckerberg cũng cố gắng tuyển dụng những người sáng tạo từ TikTok và trả tiền nếu họ đăng video độc quyền.
Hiện tại, TikTok đứng trước nguy cơ phải bán mình cho công ty Mỹ nếu muốn tồn tại. Microsoft, Twitter và Oracle được cho là những “ứng cử viên” tiềm năng.
Lập luận của Zuckerberg về TikTok thể hiện sự đảo ngược lập trường của CEO đối với Trung Quốc. Năm 2010, anh ấy thừa nhận rằng anh ấy đã lên kế hoạch học tiếng Quan Thoại và thực hiện một số chuyến thăm công khai tới quốc gia đông dân nhất thế giới, mặc dù Facebook đã bị cấm ở đó từ năm 2009.
Những nỗ lực của Zuckerberg đã khiến anh trở nên khá nổi tiếng ở Trung Quốc. Thậm chí, tờ Thời báo Hoàn cầu từng so sánh anh với “con rể nhà dân”. Nhưng mới đây, tờ báo này lại viết một bài khác, cho rằng CEO Facebook đã “bỏ đạo đức sang một bên vì lợi nhuận”.
Bảo Lâm (dựa theo WSJ)