Hồng Kông, nơi đã chặn TikTok từ năm 2020, được coi là hình mẫu để các khu vực khác tham khảo nếu định cấm nền tảng video ngắn của ByteDance.
Vào tháng 7 năm 2020, TikTok thông báo ngừng hoạt động ở Hồng Kông, một tuần sau khi chính quyền thành phố công bố kế hoạch kiểm duyệt Internet. Dựa theo ReutersĐộng thái này được TikTok thực hiện nhằm cố gắng “tạo khoảng cách” với công ty mẹ ByteDance và với Trung Quốc, bởi khi đó chính phủ Mỹ bắt đầu thảo luận về việc cấm nền tảng này.
Việc TikTok rời Hong Kong được coi là “sự rút lui đột ngột” và vấp phải nhiều phản ứng trái chiều như sự thất vọng từ người dùng và người sáng tạo nội dung, nhưng cũng khiến nhiều người cảm thấy nhẹ nhõm vì đã bỏ được thói quen này. “cuộn vô hạn” trên màn hình điện thoại thông minh.
Ứng dụng TikTok xuất hiện trên App Store. Hình ảnh: Bloomberg
Số lượng người dùng TikTok ở Hồng Kông khi đó không nhiều như ở Mỹ hiện nay với 150 triệu người tính đến tháng Hai. Tuy nhiên, theo CNNquá trình đến và đi của nền tảng mang đến một cái nhìn thoáng qua về một tương lai không có TikTok.
Tự dưng mất cơ hội kiếm tiền
Shivani Dukhande, một người sáng tạo nội dung với 45.000 người theo dõi vào năm 2020, rất vui khi các video nấu ăn và chăm sóc sức khỏe của cô được chú ý. Dukhande, 25 tuổi, cho biết: “Rất nhiều nhà đổi mới đã xuất hiện. Chúng tôi từng hợp tác, trao đổi mọi thứ thông qua các cuộc trò chuyện nhóm, chia sẻ ý tưởng và tạo cộng đồng”.
Không giống như YouTube, TikTok không trả tiền cho video. Tuy nhiên, Dukhande vẫn có thu nhập. Các thương hiệu liên hệ với cô ấy và trả tiền cho các chiến dịch quảng cáo hoặc nội dung được tài trợ. Họ cũng thúc đẩy các nhà đổi mới chạy theo “thử thách”, như một cách để thu hút người tiêu dùng trẻ tuổi.
Nhưng mọi thứ đã biến mất vào một buổi sáng tháng 7 năm 2020.
“Nếu TikTok tiếp tục phát triển, có lẽ tôi đã có thể kiếm đủ tiền để bỏ công việc nhàm chán từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều của mình”, Dukhande nói.
Đây cũng là một trong những lập luận mà CEO TikTok Shou Zi Chew đưa ra trước và trong phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ hồi tháng 3. Theo các tài liệu cơ bản được cung cấp, nhiều cá nhân và chủ doanh nghiệp trên khắp thế giới đang dựa vào TikTok để kiếm sống. Trong đó, mạng xã hội đang được gần 5 triệu doanh nghiệp tại Mỹ sử dụng để quảng bá hình ảnh và bán hàng.
Trong khi đó, theo dự đoán của công ty nghiên cứu Omdia vào tháng 11/2022, doanh thu quảng cáo của TikTok sẽ vượt doanh thu gộp của Meta (bao gồm Facebook và Instagram) và YouTube vào năm 2027, một phần là do mọi người đang dành nhiều thời gian hơn cho TikTok. Theo SensorTower, trong quý 2 năm 2022, người dùng TikTok toàn cầu dành trung bình 95 phút mỗi ngày cho ứng dụng này, gần gấp đôi thời gian dành cho Facebook và Instagram.
Niềm vui với giới trẻ
Sau khoảng thời gian gây thất vọng ban đầu, sự ra đi của TikTok đã trở thành một sự thay đổi đáng hoan nghênh, kể cả trong giới trẻ. Poppy Anderson, 16 tuổi, đã sử dụng nền tảng của ByteDance từ năm 2018. Giống như hầu hết thế hệ của mình, cô dành hàng giờ mỗi ngày để “cuộn và cuộn” qua các video.
“Thuật toán For You đã giữ chân bạn. Thật thú vị, nhưng bạn sẽ không thực sự nhận được gì từ nó,” cô nói.
Nhìn lại, TikTok đối với Anderson là “một môi trường độc hại, sinh ra tư duy hạn hẹp, tâm lý bầy đàn, văn hóa hủy bỏ”. Ngoài ra, đây còn là nơi dung túng cho những hành vi không phù hợp như xúc phạm phụ nữ và suy nghĩ lệch lạc. “Những người tôi biết ngoài đời thực cũng bắt đầu hành động khác đi sau khi tham gia ứng dụng. Điều đó khiến tình bạn của chúng tôi trở nên căng thẳng”, cô nói.
Martin Poon, 15 tuổi, cũng chán TikTok nhưng thừa nhận rất khó bỏ ứng dụng này. “Mọi người đều sử dụng nó, vì vậy tôi nghĩ mình cũng nên sử dụng nó để biết và là người đầu tiên biết mọi thứ đang diễn ra,” Poon nói.
Các chuyên gia từ lâu đã lo ngại về tác động của TikTok đối với sức khỏe tâm thần của giới trẻ. Một nghiên cứu được công bố bởi Trung tâm phi lợi nhuận chống lại sự căm ghét kỹ thuật số (CCDH) vào cuối năm ngoái cho thấy ứng dụng của ByteDance có thể hiển thị nội dung có hại liên quan đến tự tử và rối loạn ăn uống. trong vòng vài phút sau khi tạo một tài khoản.
Trước áp lực ngày càng lớn, TikTok mới đây đã ban hành quy định mới, trong đó giới hạn thời lượng sử dụng ứng dụng là một giờ mỗi ngày đối với người dùng dưới 18 tuổi. Tuy nhiên, tính năng này dễ dàng bị loại bỏ qua bước cài đặt tài khoản.
Anderson cho biết TikTok có một số mặt tích cực, chẳng hạn như các cuộc trò chuyện cởi mở về sức khỏe tâm thần. Tuy nhiên, cô rất vui khi ứng dụng không còn truy cập được nữa. “Việc đi vào giấc ngủ trở nên dễ dàng hơn,” cô nhớ lại vào thời điểm đó.
Đối với Poon và người bạn Ava Chan, sự biến mất của TikTok khơi mào cho những khởi đầu mới. Cả hai bắt đầu tham gia các lớp học trực tuyến và nhiều thứ lành mạnh hơn. “Chúng tôi phải tìm cách quản lý thời gian khi không có TikTok. Khám phá mọi thứ là niềm đam mê chung của chúng tôi”, Chan chia sẻ.
Cả hai còn thành lập một câu lạc bộ tại trường nơi mình theo học với mục tiêu chia sẻ kiến thức, nâng cao nhận thức về tác hại của các nền tảng trực tuyến, cũng như tham gia các hoạt động tình nguyện. Giờ đây, bạn bè của họ, những người trước đây dành thời gian quay video và xem TikTok, giờ trò chuyện cởi mở hơn, tham gia nhiều hoạt động ngoài trời hơn.
Tuy nhiên, vẫn có những nền tảng gây nghiện khác như Reels hay Short tồn tại ở Hong Kong, khiến một bộ phận giới trẻ chuyển sang sau khi TikTok rời đi. Anderson nói: “Mọi người đang tìm đến các nền tảng khác, mọi thứ vẫn tiếp diễn.
Bảo Lâm (dựa theo CNN)